Blog: Onveilig gehecht (deel 2) – vermijdende hechting

De hoop op verbinding opgeven
In mijn vorige blog ben ik ingegaan op onveilige hechting in onze jeugd en de impact die dit kan hebben op onze partnerrelatie. Het is goed om nog eens naar het ‘still face experiment’ te kijken: https://youtu.be/6oatTK3BRkU. En binnen te laten komen wat er met de baby gebeurt als reactie van de moeder herhaaldelijk uitblijft. Je ziet de verwarring, paniek, angst. In het experiment maakt de moeder weer contact en zie je dat de baby weer kalmeert. Maar wanneer de moeder onbereikbaar blijft, reageert een kind door te blijven vechten voor verbinding, erkenning en gezien worden (angstig gehecht) óf door de hechtingsbehoefte te ontkennen, emotioneel af te stompen en zich terug te trekken (vermijdend gehecht). Dit kind geeft de hoop op verbinding op.

Heb jij een vermijdende hechtingsstijl?
In deze blog ga ik in op hoe een vermijdende hechtingsstijl zich in een liefdesrelatie kan laten zien. Met het filmpje op je netvlies, kun je beter begrijpen wat er aan jouw vermijding (of die van je partner) ten grondslag kan liggen. Het kan zijn dat je je deels in de beschrijving herkent. Niet alles is op iedereen van toepassing en de mate waarin je vermijdend gehecht bent, speelt daarbij ook een rol. De beschrijving is bedoeld om te kijken of jij in grote lijnen dingen bij jezelf of je partner herkent. Zo ja, dan kun je gaan achterhalen of dit voortkomt uit een onveilige hechting, zodat je vanuit daar verder kunt.

Vermijdend gehecht: onafhankelijk, autonomie, vrijheid…..
Het is voor jou belangrijk om je zelfstandigheid en onafhankelijkheid te behouden en je wilt graag autonomie in de relatie. Je bent bang je vrijheid te verliezen. Ook al wil je wel nabijheid in je relatie, je vindt te veel nabijheid snel ongemakkelijk. Je houdt je partner (onbewust) op een bepaalde afstand. Jij rekent met name op jezelf. Je denkt niet zoveel validatie van anderen nodig te hebben. Je bent niet veel bezig met de relatie en piekert niet over afwijzing. Je opent je niet zo snel voor je partner en deze klaagt vaak over emotionele afstand en geslotenheid. Je hebt een behoorlijk pantser opgebouwd en het is voor je partner lastig om door je muur heen te breken.

Je bent allergisch voor controle door je partner en voelt je snel bepaald door de ander. Je hebt graag opties. Je bent niet zo jaloers aangelegd en gunt je partner veel vrijheid. Je hebt een hekel aan conflict en gaat dit het liefst uit de weg. Je vindt het lastig om de gevoelens van de ander te erkennen. Je minimaliseert problemen. Het gevoel dat er veel aan de hand is, is overweldigend en kan ervoor zorgen dat je blokkeert. Je vindt al snel dat een ander iets te groot maakt. Ook vind je het vaak overdreven dat je partner weer over iets begint dat al een tijdje geleden heeft plaatsgevonden: jij stapt makkelijk over iets heen en wilt weer verder.

Het kan zijn dat je snel het gevoel hebt om klem te zitten. Bijvoorbeeld als je aan je partner had beloofd een avond thuis te zijn, maar een vriend(in) vraagt je of je die avond ergens mee kunt helpen. Je krijgt hierdoor vaak te horen dat je partner het gevoel heeft op de tweede plek te komen. Je bent geneigd problemen voor je uit te schuiven. Wat je niet ziet, is er niet en daar hoef je niets mee. Je hebt moeite om te voelen wat je partner doormaakt. Je wilt het wel, maar het lukt je niet goed. Je hoort je partner en begrijpt wat deze zegt, maar je kunt je niet goed inleven omdat je emotionele binnenwereld niet zo rijk is. Je bent vooral geneigd om met ratio de wereld te ordenen en je mist daardoor veel signalen in het contact met anderen. Het kan zijn dat je niet zo makkelijk je gevoelens en privézaken met anderen deelt en niet zo snel om hulp vraagt.

Angst voor verbinding
Je wilt niet voelen dat iemand te veel van jou moet. Het kost je moeite om je te realiseren dat je van belang bent voor je partner. Voor een vermijdende persoon is afstand houden het veiligst, maar vanbinnen zit er ook een stem die wel verbinding wil! Aangezien dit voor je partner niet zo zichtbaar is, kan deze het gevoel krijgen dat je onverschillig bent en dat je niet genoeg je best doet voor de relatie. Niets is minder waar! Diep van binnen verlang je enorm naar verbinding. Je vertrouwt er alleen niet meer op. Ooit heb jij als overlevingsmechanisme ‘besloten’ niet meer te rekenen op verbinding en jezelf overtuigd geen verbinding nodig te hebben. Jij kunt het zelf wel. Jij hebt geen ander nodig. Iemand anders nodig hebben, is dus enorm beangstigend. Want als je een diepe verbinding aangaat, kun je ook weer afgewezen worden en bij die pijn komen die je zo diep hebt weggestopt. Dus is het veiliger je hechtingsbehoefte te blijven ontkennen. Als je partner jou te veel nodig heeft, vind je dat ook spannend. Want daar komen verwachtingen bij en daar ga jij niet zo goed op. Verwachtingen betekenen dat jij in actie moet komen en dan kun je ook afgewezen worden. Als je vermijdend gehecht bent, kan een hechtingsangst zijn dat je het nooit goed kunt doen.

De dans tussen vermijdend en angstig gehecht
Mocht jij (of je partner) vermijdend gehecht zijn, zul je wellicht herkenning in deze beschrijving vinden, waardoor er veel op zijn plek valt. Het kan het begin zijn van een andere kijk op jullie ‘dans’. In plaats van bepaald gedrag te zien als iets persoonlijks, ga je inzien dat het een heel logisch gevolg is van de hechtingsstijl. En kunnen jullie elkaar helpen inzicht te krijgen in elkaars overlevingsmechanismen en het helen van de oude pijn die eronder zit. Je komt weer naast je partner te staan in plaats van tegenover elkaar en de emotionele verbinding tussen jullie zal (weer) sterker worden. In mijn volgende blog geef ik een beschrijving van hoe de angstige hechtingsstijl zich in een relatie kan laten zien. Om vervolgens in te gaan op de ‘dans’ die zich kan afspelen tussen iemand met een angstige en vermijdende hechtingsstijl.

26-05-2025